Wijzigingen in de CO₂-Prestatieladder 4.0

Met de ingang van handboek 4.0 introduceert SKAO meerdere nieuwe vereisten. Lees hieronder een opsomming van de meest ingrijpende veranderingen.

Benieuwd wat dit voor jouw organisatie betekent? Neem vrijblijvend contact op met een van onze adviseurs.

1. Nieuwe structuur: van niveaus naar treden

Handboek 4.0 werkt niet meer met vijf niveaus, maar met drie treden. Niveau 1 t/m 3 uit Handboek 3.1 worden samengevoegd in Trede 1, niveau 4 en 5 vormen Trede 2, en Trede 3 is nieuw. De treden liggen inhoudelijk hoger dan de oude niveaus en introduceren meer diepgang in CO₂- en energiemanagement. Lees hier meer over de nieuwe treden.

2. Strengere scopebepaling en organisatiegrenzen

Organisatiegrenzen moeten nu worden vastgesteld volgens vaste methoden (top-down en laterale methode). Dit zorgt voor minder interpretatieruimte en leidt vaak tot een bredere en completere CO₂-footprint dan onder handboek 3.1.

3. Energieanalyse conform ISO 50001

De oude energiescan is vervangen door een energieanalyse die voldoet aan ISO 50001. Organisaties moeten significante energieverbruikers identificeren, risico’s en kansen beschrijven en een structurele PDCA-aanpak toepassen.

4. Meer aandacht voor datakwaliteit

Datakwaliteit wordt expliciet onderdeel van het systeem. Organisaties moeten een datakwaliteitsmanagementplan opstellen waarin onzekerheden, datastromen, verbeteracties en herberekeningen zijn vastgelegd. Dit verhoogt de betrouwbaarheid van de footprint.

5. Verplichte kwalitatieve scope 3-analyse

Waar scope 3 in Handboek 3.1 pas op hogere niveaus relevant werd, is een kwalitatieve analyse nu al verplicht vanaf Trede 2. Organisaties moeten bepalen welke scope 3-emissies materieel zijn en waar de grootste keteninzichten liggen.

6. Impact- en invloedanalyse

Nieuw is dat organisaties moeten analyseren waar in de keten de grootste CO₂-impact ligt en hoeveel invloed zij daarop hebben. Dit helpt bij het bepalen van strategische reductiekansen.

7. Klimaattransitieplan met doelen richting 2035 en 2050

Handboek 4.0 introduceert een strategisch klimaattransitieplan. Organisaties moeten langere termijn doelen formuleren, onderbouwd met scenario’s, sectorinformatie en Trias Energetica-principes. Dit tilt de Ladder naar strategisch duurzaamheidsniveau.

8. ISO-gebaseerde documentstructuur

Het handboek volgt nu de harmonized structure van ISO-managementsystemen (zoals ISO 14001 en ISO 50001). Daardoor wordt het CO₂-managementsysteem veel professioneler en beter integreerbaar met andere normen.

9. Sterkere eisen aan communicatie en consultatie

Organisaties moeten belanghebbenden actiever betrekken, onder andere door consultatie bij reductieplannen en transparante communicatie. Aansluitend zijn de publicatie-eisen verduidelijkt en aangescherpt.

10. Keteninzicht en samenwerking wordt zwaarder beoordeeld

Trede 2 en 3 bevatten veel strengere eisen voor keteninzicht, samenwerking met leveranciers en ketenpartners en deelname aan initiatieven. Waar ketensamenwerking in 3.1 soms vrijblijvend was, is het nu concreter, meetbaarder en verplicht beter onderbouwd.

11. Initiële audit verplicht voor overgang

Bij de overstap van 3.1 naar 4.0 vindt altijd een initiële audit plaats. Organisaties worden volledig opnieuw beoordeeld op de trede waarop zij willen certificeren, waardoor het oude niveau niet automatisch overeenkomt met een nieuwe trede.